Waarom je baby soms plots ‘anders’ lijkt
Over de 10 sprongetjes in hun eerste levensjaar
Als babyfotograaf merk ik het bijna wekelijks: een mama of papa die zegt “het is precies alsof hij gisteren nog een andere baby was”. En dat klopt vaak ook. In de eerste maanden maakt een baby ongelooflijk veel kleine vooruitgangen – sprongetjes, zoals ze in het populaire boek Oei, ik groei! genoemd worden.
Die momenten waarop een baby plots meer prikkels lijkt te ervaren, moeilijker slaapt of net iets nieuws ontdekt, horen bij een natuurlijk proces. Ze tonen hoe snel de hersenen van een kind zich ontwikkelen.
Wat zijn mentale sprongetjes eigenlijk?
Een sprongetje is geen groeispurt in de lengte, maar een mentale vooruitgang. Op bepaalde momenten in het eerste (en tweede) levensjaar verandert de manier waarop een baby de wereld waarneemt.
Waar hij eerst vooral losse prikkels zag of hoorde, begint hij plots patronen te herkennen, verbanden te leggen of oorzaak en gevolg te begrijpen.
Die veranderingen kunnen best intens zijn: een baby die gisteren rustig was, kan vandaag plots huileriger of humeurig zijn. Dat is geen “regressie”, maar juist een teken dat zijn hersenen op volle toeren draaien.
De 10 sprongetjes volgens Oei, ik groei!
Onderzoekers Hetty van de Rijt en Frans Plooij beschreven in hun boek tien belangrijke mentale sprongen in de eerste twintig levensmaanden. Elke sprong opent als het ware een nieuw “venster” op de wereld.
💡 De leeftijden zijn gemiddelden, gerekend vanaf de uitgerekende datum, niet de geboortedatum. Elke baby ontwikkelt op zijn eigen tempo — dat is helemaal normaal.
Wat zegt Kind en Gezin hierover?
In Vlaanderen gebruikt Kind en Gezin een wetenschappelijk onderbouwde opvolging via het Van Wiechenonderzoek, waarbij gekeken wordt naar:
motoriek (zitten, grijpen, stappen)
communicatie en taal
sociaal-emotionele ontwikkeling
spel en contact met de omgeving
Ze leggen minder nadruk op exacte “sprongetjes”, maar wel op het algemene ritme van de ontwikkeling. Kind en Gezin benadrukt dat er veel natuurlijke variatie is tussen kinderen: het ene kind leert vroeg stappen, het andere spreekt sneller — allebei even normaal.
“De ontwikkeling van elk kind is uniek. Er is ruime marge voor variatie.” — Kind en Gezin, Ontwikkeling & Gedrag
Wat kun je als ouder verwachten?
Wanneer je baby midden in zo’n sprongetje zit, merk je vaak drie H’s: huilerig, hangerig, humeurig. Dat is tijdelijk en hoort bij het verwerken van nieuwe indrukken.
Hier zijn een paar eenvoudige manieren om je baby te helpen door die fase:
Nabijheid: draag je baby wat vaker of houd hem gewoon dicht bij je.
Rust en ritme: vaste gewoontes geven houvast.
Aandacht voor kleine ontdekkingen: laat je baby iets nieuws voelen, horen of zien, zonder te overprikkelen.
Vertrouwen: de lastige dagen gaan voorbij — en vaak volgt daarna een golf aan nieuwe vaardigheden.
Wat ik zelf vaak zie tijdens fotosessies
Als fotograaf werk ik vaak met baby’s tussen 3 en 6 maanden — precies in de periode van een paar van die sprongetjes. Soms merk ik: een baby die vorige week nog vooral wilde knuffelen, kijkt nu nieuwsgierig recht in de lens, volgt bewegingen of lacht bij geluidjes.
Dat zijn de momenten die ouders vaak herkennen: “Hij is precies wakkerder geworden.” En dat is ook precies waarom ik het zo belangrijk vind om die kleine fases vast te leggen. Ze gaan razendsnel voorbij — en elk sprongetje laat een stukje van hun groei zien dat je later graag terugziet.
Tot slot: gebruik sprongetjes als leidraad, niet als stopwatch
Het idee van Oei, ik groei! is nuttig om gedrag te begrijpen, maar geen exacte wetenschap. Gebruik het als een hulpmiddel om met mildheid te kijken naar je baby, niet als iets wat je moet bijhouden of afvinken.
Je baby ontwikkelt zich in zijn eigen tempo. En dat is precies goed zo. ❤️
💛 sprongetje brengt nieuwe ontdekkingen én uitdagingen.
📎 Download hier het overzicht van de 10 sprongetjes (PDF)
Bronnen:
Oei, ik groei! – Hetty van de Rijt & Frans Plooij
24baby.be – Sprongetjes bij je baby
How About Mom – Baby’s en sprongen: een kritische blik
📌 Wil je nog meer inspiratie en tips? Blijf dan zeker mijn blog volgen of stuur me een berichtje als je vragen hebt. Ik denk graag met je mee.