De voordelen en nadelen van een fopspeen?
Beter niet mee beginnen?
Of kan het allemaal geen kwaad?
Twijfel?
Hebben mij vrouw en ik lang getwijfeld of we al dan niet een 'tut' zouden gebruiken? Ja hoor, tot vlak na de geboorte. Dan bleek al snel dat zo'n fopspeen onontbeerlijk was om toch nog een beetje rust te hebben. Nu heb ik 2 gezonde tieners (zonder tand-of kaakproblemen) en heb er geen moment spijt van.
Geschiedenis
in 1949 (meer dan 70 jaren geleden!) ontwikkelden twee artsen in Duitsland een fopspeen voor baby’s om op een gezonde en hygiënische manier in te spelen op de zuigbehoefte van boorlingen. De tutter was geboren!
Zuigbehoefte
Baby's hebben een natuurlijke zuigbehoefte. Dat is al zo in de baarmoeder.
Deze zuigbehoefte dient in de eerste plaats om te drinken, maar daarnaast kan dat zuigen ook een vorm van troost bieden. Je ziet het vaak, baby’s die gewoon even aan de borst willen zonder te drinken. Om in te slapen of om troost te zoeken bij mama.
Daar is uiteraard niets mis mee. Voor mama's vaak een geborgen momentje. Maar de meeste mama's kunnen hun boezem niet 24/7 ter beschikking stellen van je baby. In dat geval, en ook als je helemaal geen borstvoeding geeft, is een fopspeen een prima alternatief.
93 procent van de pasgeborenen kregen ooit een speentje
Bijna alle baby's in ons land worden getroost met een fopspeen. Cijfers uit 2000, leren ons dat maar liefst 93 procent van de pasgeborenen ooit een speentje kreeg om zoet te blijven. In andere landen ligt dat behoorlijk lager. In Noorwegen bijvoorbeeld is dat 50 procent, in Nieuw-Zeeland 23 procent.
Onderzoeken
Er is al veel over geschreven en er zijn over de jaren al tal van wetenschappelijke onderzoeken over gedaan. De vraag blijft is het goed of niet?
Jongens die een fopspeen gebruiken scoren minder goed op emotionele volwassenheid.
Eén van die studies kwam van de University of Wisconsin-Madison (USA), nl: Hoe meer babyjongens een fopspeen gebruiken, hoe minder goed ze scoren op emotionele volwassenheid.
Volgens hen komt dat omdat een fopspeen baby’s verhindert om de gezichtsuitdrukkingen en lichaamstaal van de mensen rondom hen na te bootsen. Dat is nochtans de manier waarop baby’s leren omgaan met anderen.
Opvallend is dat het gebruik van de fopspeen geen invloed heeft op de emotionele intelligentie van meisjes. Wat daar de reden voor is, is nog niet helemaal duidelijk.
Finse onderzoekers publiceerden, dan weer, onlangs in een Amerikaans medisch-wetenschappelijk tijdschrift de resultaten van een studie die aantoonden dat baby's, die op een fopspeen sabbelen, vaker een oorontsteking krijgen.
Maar er zijn ook enorme voordelen.
Zo laten studies in 2013 zien dat baby’s die een fopspeen krijgen om te slapen minder risico lopen op wiegendood. Hoe dat komt, is nog onduidelijk. Mogelijk ligt een baby met fopspeen minder snel met zijn mond en neus op de matras en leert hij sneller zijn hoofdje draaien, zodat de speen niet in zijn gezicht drukt.
Baby’s die een fopspeen krijgen om te slapen hebben minder kans op wiegendood.
‘Ook zou een baby met speen sneller wakker worden, en de luchtwegen zouden vrijer blijven. Daarom raden artsen het gebruik van een fopspeen in bed aan, ook bij baby’s die borstvoeding krijgen. Dat laatste werd voorheen afgeraden omdat baby’s verward zouden raken en de borstvoeding moeilijker zou kunnen verlopen. Maar zodra de borstvoeding goed op gang is gekomen, blijkt een speen geen probleem', volgens een artikel in het wetenschappelijk magazine Eos
Met een fopspeen is de kans op duimen kleiner, een gewoonte die moeilijk is af te leren. Moeilijker af te leren dan de tut.
Hygiëne
En hoe zit het met de tutjes die op de grond terechtkomen? Moeten die onmiddellijk gekookt, gedesinfecteerd of weggegooid worden? Of mag mama en pappa die proper maken door middel van hun eigen muil!?
Wat blijkt, fopspenen mogen gerust door de ouders worden proper gelikt 🙂 Je kunt er het immuunsysteem van je kind net een boost mee geven. Dit blijkt uit een studie (2018) van het Henry Ford Health System
Onderzoekers ondervroegen 128 moeders over de manier waarop ze een gevallen fopspeen reinigden. Zo werden er 3 methoden weerhouden:
steriliseren in kokend water of in de vaatwasmachine
wassen met water en zeep
‘reinigen’ met het eigen speeksel.
30 moeders steriliseerden de fopspeen, 53 moeders reinigden met water en zeep en 9 moeders gebruikten hun eigen speeksel.
Bij de baby’s onderzochten ze de waarden van de immuunstof IgE op 3 momenten: bij de geboorte, op de leeftijd van 6 maanden en op 18 maanden. Er werden lagere IgE-waarden gevonden bij de baby’s die hun fopspeen terugkregen nadat die via de mond van de moeders gepasseerd was. Maw: door meer contact met bacteriën op zeer jonge leeftijd zou de kans op allergieën in het latere leven afnemen. Een te propere omgeving kan het immuunsysteem van een baby in de war sturen.
Dus, moeders die een fopspeen met de mond reinigen doen niets verkeerds.
Verschillende soorten fopspenen
Er zijn verschillende soorten fopspenen. Op de site van Kind en gezin geven ze nog wat meer uitleg.
Je kan ze grofweg in 2 categorieën indelen.
Fysiologische speen:
Dit is de meest bekende vorm fopspeen. Bij deze fopspeen (ook wel kersvorm genoemd) is het zuiggedeelte rond en bol en lijkt het qua vorm op de tepel. Bij deze speen hoef je niet na te denken welke kant boven of onder moet. Mooie retro modellen van BIBS zijn te verkrijgen via Play.
Dental fopspeen:
Bij een dental fopspeen is het zuiggedeelte wat gebogen en bedoeld om tegen het gehemelte te plaatsen. Deze vorm zorgt voor een goede stimulering van de tong- en kaakspieren. Omdat deze vorm nieuw is voor je kind, kan het zijn dat hij hem niet meteen accepteert.
Ook zijn er nog de 'soothie spenen' meer voor prematuren, maar ook voor iets oudere kinderen. Hier ook een aantal voorbeelden.
Volgens kind en gezin is het beter om een anatomische fopspeen te gebruiken, zo'n tutje dat platter en breder is.
De apotheker heeft die in huis en kan daar ook raad over geven.
conclusie
Bij verstandig gebruik doet de fopspeen goed werk.
Een tutje wordt best afgebouwd rond 2 jaar.
Aan een kind van twee jaar kan je nu uitleggen waarom het zijn fopspeen moet afgeven, terwijl een kind van zes maanden dat allemaal nog niet begrijpt. Het is in elk geval veel beter dan een kind te laten duimzuigen. Door duimzuigen kan er eventueel meer kaakscheefstand ontstaan. Een fopspeen zit in het midden van de mond, de duim wordt dikwijls opzij gehouden.
Duimzuigen is een gewoonte die veel lastiger is af te leren dan het gebruik van de speen.
Ten slotte
In het boek 'Zoete kinderen eten geen suiker' van de Nederlandse schrijfster en hoogleraar wetenschapscommunicatie Ionica Smeets, zelf mama van twee, is er ook een passage over fopspenen. Maar ook nog over andere hardnekkige mythes en bakerpraatjes ivm zwangerschap en opvoeding van kinderen. Aanrader!
Bronnen:FarmalinefopspeentutjeAventDreambabyBibs